در این بخش شما با فهرستی از تست ها، اسکن و روش هایی که پزشک برای تشخیص سرطان پستان استفاده می کند آشنا می شوید.
پزشکان از تستهای زیادی برای تشخیص سرطان پستان استفاده می کنند. آنها هم چنین از تستهایی برای بررسی گسترش سرطان پستان به سایر قسمت های بدن یا غدد لنفاوی زیر بغل که متاستاز نامیده می شود استفاده می کنند.(برای اطلاعات در این بخش شما با فهرستی از تست ها، اسکن و روش هایی که پزشک برای تشخیص سرطان پستان استفاده می کند آشنا می شوید. بیشتر قسمت سرطان پستان متاستاتیک را مطالعه کنید) پزشکان هم چنین ممکن است از تست هایی برای فهمیدن بهترین شیوه ی درمانی استفاده کنند.
انتخاب روش تشخیص سرطان پستان
برای بیشتر سرطان ها، نمونه برداری تنها راه قطعی تشخیص سرطان می باشد. در نمونه برداری که بیوپسی نامیده می شود پزشک قسمت کوچکی از بافت را برای آزمایشگاه ارسال میکند.
این بخش به توضیح گزینه های تشخیصی سرطان پستان می پردازد. همه ی تستهای ذکر شده برای یک فرد استفاده نمی شوند. پزشک برای هر شخص با توجه به موارد زیر یک گزینه ی تشخیصی را در نظر میگیرد:
- مشکوک بودن به نوع خاصی از سرطان پستان
- علائم و نشانه های فرد
- سن و وضعیت عمومی سلامتی
- نتایج تست های اولیه
مجموعه ی تست ها برای ارزیابی سرطان پستان هنگامی آغاز می شود که خود شخص یا پزشک نکته ی غیرمعمولی مثل توده یا برجستگی در معاینه ی پستان پیدا کنند، مورد غیرطبیعی یا کلسیفیکاسیون در ماموگرافی دیده شود، یا بطور کمتر شایع پستان متورم یا قرمز شود و یا توده و برجستگی در زیربغل لمس شود.
تست های زیر میتواند در تشخیص یا پیگیری سرطان پستان استفاده شود.
تست های تصویربرداری
تصویربرداری نمایی از داخل بدن نشان میدهد. تستهای تصویر برداری زیر میتواند برای ارزیابی بیشتر قسمتی از پستان که در غربالگری مشکوک بوده استفاده شود. علاوه بر این موارد تست های دیگری هم در حال مطالعه هستند:
- ماموگرافی تشخیصی: این روش مشابه ماموگرافی معمولی است با این تفاوت که عکس های بیشتری از پستان گرفته می شود. از این تست هنگامی استفاده می شود که شخص علائمی مثل توده ی جدید یا ترشح نیپل داشته باشد و یا در ماموگرافی عادی نکته ی مشکوکی دیده شده باشد.
- سونوگرافی: در این روش از امواج فراصوت برای تشکیل تصویر استفاده می شود. سونوگرافی می تواند بین توده ی جامد که ممکن است سرطان باشد و توده ی مایع مثل کیست که معمولا غیرسرطانی است افتراق دهد.
- ام آرآی: ام آرآی از امواج الکترومغناطیسی بجای اشعه ی ایکس استفاده می کند که منجر به تهیه ی تصاویر با جزییات بیشتر از بدن می شود. نوعی رنگ مخصوص یا ماده ی حاجب را قبل از انجام ام آرآی داخل رگ بیمار تزریق می کنند که منجر می شود تصاویر واضح تری از سرطان در صورت وجود به دست بیاید. از ام آرآی هنگامی استفاده می شود که در یک پستان تشخیص سرطان داده شده و میخواهیم پستان مقابل را هم از نظر سرطان و گسترش بیماری بررسی کنیم. هم چنین به عنوان یک گزینه ی غربالگری در کنار ماموگرافی در بعضی زنان که خطر بالایی برای ابتلا به سرطان پستان دارند استفاده می شود. (قسمت عوامل خطر و پیشگیری از سرطان پستان را مشاهده کنید)
بیوپسی یا نمونه برداری
بیوپسی به برداشتن قسمت کوچکی از بافت برای بررسی زیر میکروسکوپ گفته می شود. سایر تست ها می توانند مطرح کننده ی وجود سرطان باشند، اما تشخیص قطعی فقط از طریق بیوپسی امکان پذیر است. پاتولوژیست نمونه(ها) را بررسی میکند که پاتولوژیست به پزشکی گفته می شود که در ارزیابی سلول ها، بافت ها واندام ها و تفسیر تست های آزمایشگاهی در تشخیص بیماری تخصص دارد. انواع مختلفی بیوپسی وجود دارد که بر اساس تکنیک انجام و یا اندازه ی سوزنی که از بافت نمونه برداری میکند تقسیم بندی می شوند.
آسپیراسیون با سوزن نازک یا FNA بیوپسی
: در این نوع بیوپسی از سوزن باریکی برای نمونه برداری استفاده می شود
بیوپسی با سوزن استوانه ای یا بیوپسی CNB:
در این نوع بیوپسی از سوزن بزرگتری استفاده می شود تا بافت بیشتری نمونه برداری شود. این روش معمولا برای تشخیص اینکه یک نکته ی غیرطبیعی در معاینه یا تصویربرداری سرطان هست یا نه، ارجح می باشد. بی حسی موضعی، که دارویی است که درد را مهار میکند، برای کم کردن درد بیمار حین نمونه برداری استفاده می شود.
بیوپسی از طریق جراحی:
این نوع بیوپسی بیشترین میزان بافت را نمونه برداری می کند. از آنجا که جراحی برای درمان پس از تشخیص سرطان به کار میرود، معمولا برای تشخیص سرطان پستان توصیه نمی شود. در اغلب موارد روش های غیرجراحی مثل بیوپسی CNB برای تشخیص سرطان پستان استفاده می شوند.
بیوپسی تحت هدایت تصویربرداری:
در این روش سوزن بیوپسی با هدایت یک تکنیک تصویربرداری مثل ماموگرافی، سونوگرافی و یا ام آرآی انجام می شود. بیوپسی کلیشه ای از طریق ماموگرافی برای هدایت بهتر سوزن به جای درست انجام می شود. درصورتی که نتیجه ی بیوپسی بافت سرطانی باشد، جراحی بیشتری مورد نیاز خواهد بود. معمولا یک گیره ی فلزی کوچک برای مشخص کردن محل نمونه برداری روی پستان گذاشته می شود. جنس گیره ی فلزی معمولا از تیتانیوم است، بنابراین در تصویربرداری های آتی مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما قبل از انجام هرگونه تست تصویربرداری به پزشکتان اطلاع دهید. بیوپسی با هدایت تصویربرداری بر حسب میزان بافت موردنیاز برای نمونه برداری، میتواند با یک سوزن باریک، استوانه ای، یا سوزن با فشارمنفی انجام شود. هم چنین ممکن است تست های تصویربرداری برای پیدا کردن بهترین محل نمونه برداری از توده انجام شوند.
بیوپسی از غده ی لنفاوی نگهبان:
از این شیوه برای فهمیدن اینکه آیا سرطان پستان به غددلنفاوی نزدیک پستان گسترش پیدا کرده استفاده می شود. می توانید در بخش لینک انواع درمان درمورد غده ی لنفاوی نگهبان بیشتر مطالعه کنید.
ارزیابی نمونه ی بیوپسی
ارزیابی نمونه ای که توسط بیوپسی گرفته شده می تواند به پزشک در تشخیص ویژگی های اختصاصی سرطان و انتخاب بهترین درمان کمک کند.
- ویژگی های تومور: ارزیابی تومور زیر میکروسکوپ برای تعیین مهاجم یا درجا بودن، لوبولار یا مجراوی بودن و اینکه تومور به غدد لنفاوی گسترش پیدا کرده یا نه به کار می رود. حاشیه یا لبه های تومور و فاصله ی آنها از تومور نیز ارزیابی می شوند که عرض حاشیه نامیده می شود.
- گیرنده ی استروژن((ER و گیرنده ی پروژسترون(PR): بررسی گیرنده ی استروژن و پروژسترون در تومور(در صورت نیاز به توضیح قسمت مقدمه را ببینید) هم به تعیین خطر عود سرطان و هم به تعیین نوع درمانی که منجر به کاهش عود می شود کمک می کند. ER و PR هم چنین در سرطان مجاری درجا هم اندازه گیری می شود. بطور معمول درمان هورمونی (قسمت انواع درمان را مطالعه کنید) به خوبی برای سرطان های گیرنده ی استروژنی مثبت و یا گیرنده ی پروژسترونی مثبت به کارمیروند. درمورد توصیه های ASCO و انجمن پاتولوژیست های آمریکا برای آزمایش ER و PR در این لینک می توانید مطالعه کنید.
- ژن HER2: با دانستن وضعیت ژن HER2 استفاده از داروهایی که گیرنده ی این ژن را هدف قرار میدهند مثل تراستوزوماب(هرسپتین، هرزوما، ogivri، اونتروزانت) می تواند به درمان سرطان کمک کند. آزمایش ژن HER2 فقط در سرطان های مهاجم انجام می شود. ASCO و انجمن پاتولوژیست های آمریکا توصیه می کنند که آزمایش ژن HER2 در همان ابتدا که تشخیص سرطان پستان مهاجم داده شد انجام شود. اگر سرطان به قسمت های دیگر بدن گسترش پیدا کند یا پس از درمان عود کند، این تست مجددا باید روی تومور جدید یا ناحیه ای که تومور منتشر شده انجام شود؛ مخصوصا اگر نتیجه برروی گزینه های درمانی اثرگذار باشد.
تست HER2 معمولا یا مثبت است یا منفی، به این معنی که سرطان یا مقادیر بالایی از HER2 دارد یا مقادیر کم. اگر نتیجه ی تست واضحا مثبت یا منفی نشد، تست مجددا یا روی نمونه ی دیگری از تومور یا به شیوه ی متفاوت باید انجام شود. بعضی مواقع حتی با تکرار تست ها، نتایج ممکن است قاطع نباشد. بنابراین شما و پزشکتان باید درمورد بهترین گزینه ی درمانی تصمیم بگیرید.
اگر سرطان HER2 مثبت باشد، درمان اختصاصی می تواند به عنوان گزینه ی درمانی باشد. اگر سرطان HER2 منفی باشد، درمان اختصاصی گزینه ی مناسبی نیست و پزشک گزینه های دیگری برای درمان سرطان پستان معرفی می کند.
میتوانید درمورد توصیه های ASCO و انجمن پاتولوژیست های آمریکا در این لینک بیشتر مطالعه کنید.

- درجه: درجه ی تومور از طریق بیوپسی مشخص می شود. درجه برحسب میزان تمایز تومور نسبت به سلول های سالم و سرعت رشد آنها تقسیم بندی می شود. اگر سلول های سرطانی به سلول های سالم شبیه تر باشند و گروه بندی های مختلف سلولی داشته باشند، تومور با درجه ی پایین یا تمایزیافته نامیده می شود. اگر سلول های سرطانی خیلی متفاوت با سلول های سالم به نظر برسند، به آن تومور با درجه ی بالا یا تمایزنیافته می گویند. تومورها به 3 درجه تقسیم می شوند: درجه ی 1(کاملا تمایز یافته)، درجه ی 2(نسبتا تمایز یافته) و درجه ی 3(تمایز نیافته).
- تست مولکولی تومور: پزشک ممکن است پیشنهاد دهد که سایر تست های آزمایشگاهی برای تشخیص ژن ها، پروتئینها و سایر ویژگی های خاص تومور انجام شود. اگر سرطان پستان پیشرفته یا متاستاتیک دارید، ممکن است پزشکتان تست های مولکولی زیر را پیشنهاد کند:
- PD-L1، که در سطح سلول های سرطانی و بعضی از سلول های ایمنی بدن یافت می شود. این پروتئین مانع از بین رفتن سلول های سرطانی توسط سلول های ایمنی بدن می شود.
- عدم ثبات بالای میکروسلاتوری یا (MSI-H) یا نقص اصلاح عدم تطابق دی ان آ(dMMR). تومورهایی که MSI-H یا dMMR را داشته باشند، در ترمیم آسیب وارده به دی ان آیشان دچار اشکال می شوند. این بدان معناست که ممکن است جهش ها یا تغییرات زیادی در تومور ایجاد شود که منجر می شوند سلول های ایمنی بدن پروتئین های غیرطبیعی سطح تومور را راحت تر شناسایی وبه آنها حمله کنند.
- ترکیبات ژن NTRK، که تغییر ژنتیک خاصی در بعضی سرطانها از جمله سرطان پستان می باشد.
- جهش های ژن PI3KCA، که یک تغییر ژنتیکی بخصوص در سرطان پستان می باشد.
نتایج این تست ها میتواند به انتخاب شیوه ی درمان کمک کند.
آزمایش های ژنومی برای پیش بینی خطر عود
پزشکان از تست های ژنومی برای جستجوی ژن های خاص یا پروتئین های تولید شده توسط ژن ها، که داخل یا روی سلول های سرطانی وجود دارند استفاده می کنند. این تست ها به پزشکان کمک می کند تا ویژگی های خاص سرطان پستان را در هر شخص بهتر ارزیابی کنند. تست های ژنومی همچنین به تخمین خطر عود سرطان پس از درمان کمک می کنند. دانستن این اطلاعات به پزشکان و بیماران کمک می کند تا درمورد درمان اختصاصی تصمیم بگیرند و هم چنین به بعضی بیماران کمک می کند که از عوارض جانبی درمان هایی که مورد نیاز نیستند جلوگیری کنند.
تست های ژنومی که در زیر آورده شده اند می تواند روی نمونه ی تومور که قبلا طی بیوپسی یا جراحی برداشته شده، انجام شوند. اکثر بیماران نیاز به بیوپسی دوباره یا جراحی برای انجام این تستها ندارند:
- تشخیص انکوتایپ(تیپ سرطان): این تست به عنوان یک گزینه برای بیماران با سرطان پستان استروژن مثبت و/یا پروژسترون مثبت، HER2 منفی که به غددلنفاوی منتشر نشده می باشد. این تست می تواند به پزشکان و بیمارانشان درمورد تصمیم گیری اضافه کردن شیمی درمانی به هورمون درمانی کمک کند. در این آزمایش 16 ژن مربوط به سرطان و 5 ژن مرجع برای محاسبه ی میزان عود بررسی شده که خطر عود سرطان 10 سال پس از تشخیص را می سنجد. از نمره ی عود برای راهنمایی توصیه های مربوط به استفاده از شیمی درمانی استفاده می شود که ممکن است بسته به سن متفاوت باشد. توصیه ها برای هرگروه سنی در زیر آورده شده است:
برای بیماران 50 و زیر 50 سال:
- نمره ی عود کمتر از 16: نیازی به شیمی درمانی درکنار هورمون درمانی نیست.
- نمره ی عود بین 16 تا 30: شیمی درمانی می تواند به هورمون درمانی اضافه شود.
- نمره ی عود بالاتر از31: شیمی درمانی به طور معمول به هورمون درمانی اضافه می شود.
برای بیماران بالای 50 سال:
- نمره ی عود کمتر از 26: نیازی به شیمی درمانی درکنار هورمون درمانی نیست.
- نمره ی عود بین 26 تا 30: شیمی درمانی می تواند به هورمون درمانی اضافه شود.
- نمره ی عود بالای 31: شیمی درمانی به طور معمول به هورمون درمانی اضافه می شود.
- ماماپرینت: این تست به عنوان یک گزینه برای بیماران با سرطان پستان استروژن مثبت و/یا پروژسترون مثبت، HER2 منفی که به غددلنفاوی منتشر نشده یا حداکثر 1 تا 3 غده ی لنفاوی را درگیر کرده می باشد. این تست در مراحل اولیه ی سرطان پستان اطلاعات 70 ژن را برای تخمین خطر عود بررسی می کند. برای بیماران با خطر عود بالا، این تست به پزشکان و بیمارانشان در تصمیم گیری اضافه کردن شیمی درمانی به درمان هورمونی کمک می کند. این تست برای بیماران با خطر عود پایین توصیه نمی شود.
- شاخص سرطان پستان: این تست به عنوان گزینه ای برای بیماران با سرطان پستان استروژن مثبت و/یا پروژسترون مثبت، HER2 منفی که به غددلنفاوی منتشر نشده می باشد که به پزشکان و بیمارانشان در تصمیم گیری درمورد اینکه درمان هورمونی چه مدت باید ادامه پیدا کند، کمک می کند.
- تست های اضافی: این ها تست های اضافی ای هستند که به عنوان گزینه هایی برای بیماران با سرطان پستان استروژن مثبت و/یا پروژسترون مثبت، HER2 منفی که به غددلنفاوی منتشر نشده می باشند. این تست ها شامل PAM50، (پروسینگا)، اندوپردیکت، و uPA/PAI می باشد که برای تخمین چگونگی پخش شدن سرطان در سایر قسمت های بدن می تواند استفاده شود.
تست هایی که در بالا آورده شد برای پیش بینی خطر عود در بیماران با سرطان پستان HER2 مثبت یا سه گانه منفی تاکنون مفید نبوده است. بنابراین هیچکدام از تست های بالا برای این بیماران توصیه نمی شوند و پزشک از فاکتورهای دیگری برای تعیین نوع درمان استفاده خواهد کرد.
با پزشکتان برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر درمورد تست های ژنومی و چگونگی اثر نتایج آنها بر شیوه ی درمانتان صحبت کنید.
این اطلاعات براساس توصیه های ASCO برای استفاده از بیومارکرها ها برای راهنمایی تصمیم گیری درمورد درمان سیستمیک، کمکی برای زنان مبتلا به سرطان پستان مهاجم در مراحل اولیه و تایید ASCO از توصیه های انتاریو در مراقبت از سرطان درمورد نقش بیمار و بیماریها در تصمیم گیری درمان کمکی سیستمیک در مراحل اولیه ی سرطان پستان قابل عمل می باشد.
لطفا توجه داشته باشید که این لینک ها شما را به قسمت های دیگر وبسایت منتقل میکند.
تست های خونی
پزشک ممکن است به تست های خون مختلفی نیاز داشته باشد. این تست ها ممکن است قبل یا بعد از جراحی انجام شوند.
- شمارش کامل سلول های خونی: شمارش کامل سلول های خونی یا CBC برای اندازه گیری سلول های مختلف مثل گلبول های قرمز و گلبول های سفید، در نمونه ی خون بیمار استفاده می شود. این تست جهت اطمینان از عملکرد خوب مغز استخوان انجام می شود.
- تست های بیوشیمیایی خون: این تست عملکرد کلیه ها و کبد را برسی می کند.
- تست های هپاتیت: این تست ها برای بررسی مواجهه ی قبلی با هپاتیت ب و/یا هپاتیت سی انجام می شوند. اگر بیمار شواهدی به نفع عفونت هپاتیت ب فعال داشته باشد، قبل از شیمی درمانی ممکن است نیاز به دریافت داروهای خاص جهت سرکوب کردن ویروس داشته باشد. بدون این داروها شیمی درمانی می تواند منجر به رشد ویروس و تخریب کبد شود. درمورد غربالگری هپاتیت ب قبل از درمان میتوانید در این لینک مطالعه کنید.
پس از کامل شدن تست های تشخیصی، پزشک نتایج را به اطلاع شما می رساند. اگر تشخیص سرطان باشد، این اطلاعات به پزشک در توصیف سرطان کمک می کند که به آن مرحله بندی سرطان گفته می شود. بر حسب مرحله ی سرطان، تست های تصویر برداری اضافی ممکن است توصیه شود. اگر محدوده ی مشکوکی در خارج پستان و نزدیک به غدد لنفاوی مشاهده شد، ممکن است نیاز به انجام نمونه برداری از بخش های دیگر بدن برای تشخیص سرطان از بیماری های دیگر داشته باشید.
بخش بعدی در این راهنما مرحله بندی می باشد که به توضیح روشی که پزشکان برای توصیف میزان گستردگی تومور استفاده می کنند می پردازد. در صورت عدم تمایل از فهرست برای انتخاب یک بخش دیگر استفاده کنید.
پاتولوژیست کیست ؟ چه کاری انجام می دهد ؟
پاتولوژیست به پزشکی گفته می شود که در ارزیابی سلول ها، بافت ها واندام ها و تفسیر تست های آزمایشگاهی در تشخیص بیماری تخصص دارد. پاتولوژیست نمونه های بیوپسی را برای تشخیص سرطان بررسی می کند.