هورمون درمانی سرطان سینه

هورمون درمانی چگونه انجام میشود؟

هورمون درمانی که به آن درمان غدد درون ریز هم گفته می شود، درمانی موثر برای اغلب سرطان های گیرنده ی استروژن مثبت یا پروژسترون مثبت است. این نوع تومورها از هورمون ها به عنوان تقویت کننده ی رشد استفاده می کنند. مسدود کردن این هورمونها در هورمون درمانی به تنهایی یا بعد از شیمی درمانی، میتواند از عود سرطان و مرگ ناشی از سرطان پستان پیشگیری کند.

انواع هورمون درمانی سرطان

• ممکن است از هورمون درمانی قبل از جراحی برای کاهش اندازه ی تومور، جراحی آسان تر و کاهش خطر عود استفاده شود که به آن هورمون درمانی نئوادجوانت می گویند.
• هم چنین ممکن است هورمون درمانی بعد از جراحی برای کاهش خطر عود انجام شود که به آن هورمون درمانی ادجوانت می گویند.

داروهای درمان هورمونی سرطان پستان

تاموکسیفن :

تاموکسیفن دارویی است که از اتصال استروژن به سلول های سرطانی جلوگیری می کند و موجب کاهش خطر عود در پستان مبتلا به سرطان، کاهش خطر ابتلای پستان مقابل و خطر عود سرطان دوردست می شود. تاموکسیفن هم در زنان یائسه و هم آنهایی که هنوز یائسه نشده اند اثرگذاری خوبی دارد.

تاموکسیفن دارویی است که به صورت یک قرص خوراکی روزانه استفاده می شود. حتما در صورت مصرف مکمل یا سایر داروها به پزشکتان اطلاع دهید تا اطمینان حاصل شود که باهم تداخل نداشته باشند. عوارض جانبی شایع تاموکسیفن شامل گرگرفتگی، خشکی یا ترشح و خونریزی از واژن و در موارد بسیار نادر سرطان رحم، آب مروارید و لخته ی خون است. با این وجود تاموکسیفن می تواند منجر به تقویت استخوان ها و بهبود سطح کلسترول خون شود.

مهارکننده های آروماتاز (AIs) :

این داروها با مهار کردن آنزیم آروماتاز در بافت هایی غیر از تخمدان که استروژن تولید می کنند، سطح استروژن را کاهش می دهند. آنزیم آروماتاز در زمان یائسگی که تخمدان ها دیگر استروژن تولید نمی کنند، هورمون های مردانه ی ضعیف به نام آندروژن را به استروژن تبدیل می کند. داروهای این دسته شامل

• آناستروزول (آریمیدکس)،
• اگزامستان (آروماسین)
• و لتروزول (فمارا)

می باشد. تمامی داروهای این دسته بصورت قرص های خوراکی روزانه مصرف می شوند. تنها زنان یائسه یا زنانی که تحت درمان سرکوب تخمدان قرار دارند، می توانند از دارو های مهارکننده ی آروماتاز استفاده کنند. درمان با AIs چه به عنوان درمان اول و چه پس از تاموکسیفن، بسیار موثرتر از درمان تنها با تاموکسیفن جهت کاهش خطر عود سرطان در زنان یائسه می باشد.

عوارض جانبی این داروهای درمان سرطان ممکن است شامل درد مفاصل و عضلات، گرگرفتگی، خشکی واژن و افزایش خطر پوکی استخوان و شکستگی استخوان ها، و افزایش سطح کلسترول خون باشد. تحقیقات نشان داده که اثرگذاری و عوارض جانبی همه ی داروهای این دسته یکسان است. اگرچه افرادی که عوارض جانبی نامطلوبی هنگام گرفتن یکی از داروهای دسته ی مهارکننده ی آروماتاز دارند، بدلایل نامعلوم ممکن است با مصرف یک داروی دیگر از این دسته عوارض جانبی کمتری داشته باشند.

زنانی که هنوز یائسه نشده اند یا درمان سرکوب کننده ی تخمدان دریافت نمی کنند نباید از داروهای مهارکننده ی آروماتاز استفاده کنند زیرا نمی توانند جلوی تولید استروژن از تخمدان را بگیرند. معمولا پزشکان در زنانی که قاعدگی آنها اخیرا متوقف شده یا کسانی که بدلیل شیمی درمانی قاعده نمی شوند، سطح استروژن خون را برای اطمینان از عدم تولید استروژن بوسیله ی تخمدان، اندازه گیری می کنند.

سرکوب یا برداشت تخمدان:

به استفاده از داروها برای متوقف کردن تولید استروژن توسط تخمدان، سرکوب تخمدان می گویند. روش دیگر برداشت تخمدان ها از طریق جراحی می باشد. در زنانی که هنوز یائسه نشده اند، می توان از این روش ها در کنار درمان هورمونی استفاده کرد.

برای سرکوب تخمدان، داروهای هورمونی گونادوتروپین (GnRH) یا هورمون آزادکننده ی لوتئین (LHRH) برای متوقف کردن تولید استروژن توسط تخمدان استفاده می شوند که منجر به یائسگی موقت می شود. گوسرلین(زولادکس) و لوپرولید (الیگارد، لوپرون) انواعی از این داروها هستند که هر 1 تا3 ماه یکبار تزریق میشوند. با توقف درمان اثرات GnRH هم از بین می رود.

برداشت تخمدان به روش جراحی یک روش دائمی برای توقف تولید استروژن توسط تخمدان هاست که برای زنانی که دیگر قصد بارداری ندارند مناسب و در طول زمان مقرون به صرفه تر است.

روش هورمون درمانی در یائسگی

برای هورمون درمانی در زنان یائسه گرینه های مختلفی وجود دارد:

• تاموکسیفن به مدت 5 تا 10 سال
• یک  داروی مهار کننده ی آروماتاز به مدت 5 تا 10 سال
• تاموکسیفن به مدت 5 سال و ادامه با یک داروی مهارکننده ی آروماتاز به مدت 5 سال که در مجموع 10 سال درمان هورمونی می شود.
• تاموکسیفن برای 2 تا 3 سال و ادامه با یک داروی مهارکننده ی آروماتاز به مدت 2 تا 8 سال که در مجموع 5 تا 10 سال باید هورمون درمانی ادامه یابد.

در مجموع زنان با سرطان مرحله ی 1 باید انتظار 5 سال هورمون درمانی و زنان با سرطان مرحله ی 2 یا 3 تا 10 سال درمان هورمونی را داشته باشند.

درمان هورمونی در زنان پیش از دوره ی یائسگی

همانطور که پیشتر توضیح داده شد زنانی که هنوز یائسه نشده اند نباید از داروهای مهارکننده ی آروماتاز به تنهایی استفاده کنند، چون اثری ندارند. درمان های هورمونی ادجوانت در زنان پیش از دوره ی یائسگی شامل موارد زیر است:

• تاموکسیفن به مدت 5 سال و برای ادامه ی درمان با توجه به شروع یائسگی تصمیم گیری می شود.
• اگر بعد از 5 سال درمان با تاموکسیفن هنوز یائشگی رخ نداده باشد، می تواند برای 5 سال دیگر و درمجوع 10 سال به تاموکسیفن ادامه دهد.
• اگر طی این 5 سال یائسه شده باشد، می تواند 5 سال دیگر به تاموکسیفن ادامه دهد یا از یک مهارکننده ی آروماتاز به مدت 5 سال در ادامه استفاده کند که کل دوره ی هورمون درمانی 10 سال شود. به یاد داشته باشید که تنها زنانی که یائسه شده اند می توانند از داروهای مهارکننده ی آروماتاز استفاده کنند.

شرایط انجام سرکوب تخمدان

سرکوب تخمدان به مدت 5 سال به همراه درمان هورمونی مثل تاموکسیفن یا یک مهارکننده ی آروماتاز، بر حسب سن فرد و خطر عود می تواند در شرایط زیر توصیه شود:

• برای زنانی که در سنین جوانی تشخیص سرطان پستان برایشان داده شده است.
• برای زنان با خطر بالای عود سرطان پستان
• برای زنان با سرطان در مرحله ی 2 و 3 که شیمی درمانی هم توصیه شده است.
• برای زنان با مرحله ی 1 یا 2 که خطر بالاتری برای عود سرطان دارند و احتمالا شیمی درمانی را هم درنظر میگیرند.
• زنانی که به دلایل پزشکی مثلا سابقه ی لخته ی خون، نمی توانند تاموکسیفن مصرف کنند.

در شرایط زیر سرکوب تخمدان به همراه هورمون درمانی توصیه نمی شود:

• برای افرادی که احتمال عود سرطان در آنها پایین است.
• برای زنان با سرطان مرحله ی 1 که شیمی درمانی توصیه نشده است.

این اطلاعات بر اساس لینک توصیه ی انواع درمانی هورمونهای ASCO برای درمان هورمونی ادجوانت در زنان با سرطان گیرنده ی مثبت هورمونی تهیه شده است. .